• รหัส :

• TH0028

• ผู้แต่ง :

เรื่องย่อ :

พระจ้าอาดิจจสังสา กษัตริย์ครองเมืองปัญจามีมเหสีชื่อจันทาเทวี มีโอรสชื่อเจ้าสุทนกุมาร ซึ่งมีรูปโฉมงดงามมาก ในเมือง มีพญานาคคู่เมืองอาศัยอยู่ในสระใหญ่ และด้วยอำนาจของพญานาคจึงทำให้บ้านเมืองอุดมสมบูรณ์ ผู้คนจึงเดินทางมาอยู่ที่เมืองปัญจากันมากมาย ในขณะที่ต่างเมือง มีกษัตริย์องค์หนึ่งให้โหรเดินทางมาสืบว่าทำไมเมืองปัญจาจึงเจริญรุ่งเรือง เมื่อทราบว่าเป็นเพราะพญานาค จึงพากันประกาศหาผู้ที่มีอาคมไปปราบพญานาค ต่อมามีปู่หมอซึ่งความรู้เวทมนตร์อาสาจะไปฆ่าพญานาค ปู่หมอร่ายเวทย์จนพญานาคทนไม่ได้ ต้องแปลงกายขึ้นมาอยู่ริมหนองหน้ำ และได้เจอกับพรานป่า พญานาคจึงขอให้พรานป่าช่วย พรานป่าจึงฆ่าปู่หมอตาย พญานาคตอบแทนพรานบุณฑริกด้วยแก้วแหวนเงินทอง ต่อมา พรานป่าได้ไปล่าสัตว์ในป่า และพบนางกินรีมาอาบน้ำในสระใหญ่ พรานบุณฑริกต้องการจับนางกินรีเพื่อไปถวายพระสุธน จึงไปปรึกษาพระฤาษี พระฤาษีบอกว่ามีเพียงนาคบาศเท่านั้นที่จะจับนางกินรีได้ พรานป่าจึงไปขอยืมนาคบาศจากพญานาคและนำไปคล้องได้กินรีคนพี่ ชื่อนางมโนราห์ และนำไปถวายเจ้าสุทน พระสุธนเห็นนางมโนราห์ก็เกิดความรักและได้อภิเษกสมรสกับนางมโนราห์ ส่วนนางกินรีที่เหลือได้พากันบินกลับไปและเล่าเรื่องราวต่างๆ ให้พญาวิชาธรและพระแม่ท้าวฟัง ทุกคนตกใจ และออกตามหานางมโนราห์ จนถึงอาศรมของพระฤาษี เมื่อได้ทราบเรื่องราวของนางมโนราห์ว่าได้ไปอยู่เจ้าสุทน จึงพากันกลับเมืองไป เมื่อมโนราห์เข้ามาอยู่ในเมืองหลวง พระเจ้าอาดิจจสังสาฝันว่ามีไส้ไหลออกจากท้องพุ่งไปขอบฟ้าแล้วไหลกลับมาที่ท้อง โหรหลวงจึงทำนายว่าจะเกิดภัยพิบัติ ประกอบกับมีข้าศึกยกทัพมาตีเมือง พระเจ้าอาดิจจสังสาจึงให้เจ้าสุทนไปออกรบ ส่วนพระเจ้าอาดิจจสังสา โหรหลวงแนะนำให้ปฏิบัติตามจารีตประเพณีคือ เอาเนื้อ กวาง ฟาน 100 ตัว และลูกพญาวิชาธรมาบูชายัญ นางมโนราห์จึงออกอุบายขอปีกหางและเครื่องประดับเพื่อร่ายรำถวาย จากนั้นก็บินหนีไป นางมโนราห์บินผ่านอาศรมของพระฤาษี จึงฝากแหวนและสั่งความว่าหากเจ้าสุทนตามมาให้ทัดทาน เพราะทางข้างหน้าอันตราย แต่หากเจ้าสุทนจะตามไปจริงๆ นางก็ได้บอกทางสำหรับไปเมืองไกรลาศ พร้อมทั้งบอกว่าวิธีป้องกันอันตรายแก่เจ้าสุทน ฝ่ายพระสุทนเมื่อมีชัยชนะกลับมา ทราบข่าวเรื่องนางมโนราก็โศกเศร้าเสียใจ และเดินทางติดตามนางไปจนพบพระฤาษี พระฤาษีจึงเล่าเรื่องราวให้เจ้าสุทนฟัง พร้อมทั้งบอกเส้นทางที่จะเดินทางไปเมืองไกรลาศ พร้อมทั้งมอบลิงให้เป็นเพื่อน 1 ตัว เจ้าสุทนก็เดินไปตามทางที่นางมโนราห์บอกและสามารถผ่านอันตรายมาได้ ใช้เวลา 7 ปี 7 เดือน 7 วัน จนลิงตายจากไป คืนนึงเจ้าสุทนนอนใต้ต้นไม้ ก็ได้ยินเสียงพญานกหัสดีลิงก์ พูดคุยกันว่าจะเดินทางไปเมืองของพญาวิชาธร เพราะเป็นวันอภิเษกของนางมโนราห์ เจ้าสุทนจึงแอบเข้าไปในซอกขนพญานก รอคอยจนนกบินเข้าไปในเมือง นางนกบินไปแล้วรู้สึกเหนื่อยจึงสะบัดหาง ทำให้เจ้าสุทนตกลงมาริมสระนำ เมื่อเหล่านางทาสกินรีมาตักน้ำในสระเพื่อนำไปเข้าพิธีล้างคราบมนุษย์ออกจากนางมโนรา เจ้าสุทนได้แอบถอดพระธำมรงค์หย่อนลงในหม้อน้ำ เมื่อนางมโนราห์มาเข้าพิธีชำระมลทิน พระธำมรงค์ที่อยู่ในหม้อน้ำได้หล่นลงมาสวมที่นิ้วก้อยของนาง นางมโนราห์จึงรู้ว่าเจ้าสุทนติดตามมาถึงแล้ว นางมโนราห์จึงไปแจ้งแก่พญาวิชาธรผู้เป็นบิดา พญาวิชาธรได้ให้เจ้าสุทนแสดงความสามารถหลายประการจนถึงครั้งสุดท้าย ที่พญาวิชาธรให้เจ้าสุทนชี้ตัวนางมโนราห์ หากพระสุธนสามารถชี้ได้ว่าคนไหนคือนางมโนราห์ ก็จะให้อภิเษกด้วย ร้อนถึงพระอินทร์จำแลงกายมาเป็นแมลงวันทองบินมาเกาะที่ผมของนางมโนราห์ พระสุธนจึงชี้ตัวถูก พญาวิชาธรจึงจัดงานอภิเษกให้ และเจ้าสุทนกับนางมโนราห์ก็ได้เดินทางกลับมาครองเมืองปัญจาต่อไป

• คำสำคัญ :

• กินรี, พญานาค, พระสุธน มโนห์รา, พรานป่า, พญาวิชาธร, นิทานชาดก, ปัญญาสชาดก

• ตัวละคร :

• เจ้าสีทน, มโนราห์

• คำสอนในนิทาน :

• ความเพียร

• กลุ่มชาติพันธุ์ :

• ล้านนา

• อนุภาค : การติดตามหาคนรักที่พลัดพราก
  • พฤติกรรม :
  • เรื่องราว :การฟันผ่าอันตรายเพื่อไปหาคนรัก
  • วัตถุ :บ่วงนาคราช, นกหัสดีลิงก์

• สถานที่ :

• เมืองไกรลาส, ป่าหิมพานต์

• ความสัมพันธ์ :
  • เวอร์ชั่น :
  • รวมนิทานหลายเรื่อง :
  • ถูกรวมไว้ในหนังสือเล่มอื่น :
  • เนื้อหาเหมือนกับนิทาน :
  • เนื้อหาเหมือนกันนิทาน(เรื่องเดียวกัน) แต่อยู่ในรูปแบบอื่น :
  • นิทานที่มีเนื้อหาสัมพันธ์กับนิทานเรื่องอื่น :

• ประเทศ :

• TH

• ภาษา :

• TH

• ประเภทเนื้อหา :

• TEXT

• ประเภท :

• TEXT

• ปีที่เผยแพร่ :

• ลิขสิทธิ์ :

• มหาวิทยาลัยศิลปากร

• ประเภทนิทาน :

• นิทานมหัศจรรย์